Inspiratie blog

Upstream podcasts: Worker Cooperatives Pt. 1 - Widening Spheres of Democracy

The 21st century has seen an explosion in Worker Cooperatives—particularly since capitalism's 2008 crisis. In Part 1 of this 2-part series they explore how worker coops present a radically different kind of ownership and management structure—one that has the power to bring democracy into the workplace and into the economy as a whole. They take a deep dive into the cooperatively owned and run bike/skate shop Rich City Rides, exploring how they have created a community hub that puts racial & economic justice front and center.
They also take a trip to the Basque Country of northern Spain to explore how their rich cooperative environment compares to that of the United States and the San Francisco Bay Area specifically.

Listen here

Systeembreuk

Wat kan de mensheid doen om de klimaatcrisis te bezweren? In zijn verpletterende bestseller Systeembreuk betoogt de jonge Japanse filosoof Kohei Saito onomwonden dat we afscheid moeten nemen van het kapitalisme. Omdat het eeuwige groei boven alles stelt is het kapitalisme niet in staat het tij te keren. De roep om zogenaamd duurzame groei vormt een gevaarlijk compromis: die zorgt niet voor de noodzakelijke grondige systeemverandering. In plaats daarvan zoekt Saito de oplossing in deceleratie en degrowth, oftewel het vertragen en inkrimpen van de economische activiteit via democratische hervormingen. Zo pleit hij onder andere voor een herwaardering van essentieel werk boven bedrijfswinsten en verkorting van de arbeidsduur. Daarbij laat hij zich inspireren door de latere ecologische inzichten van Karl Marx.

Collectieve Kracht

CollectieveKracht is hét kennisplatform van en voor burgercollectieven uit alle sectoren: van energie tot wonen, van zorg tot voedsel. CollectieveKracht verbindt en helpt burgercollectieven om zich veerkrachtig te ontwikkelen en obstakels samen te overwinnen. Onafhankelijk, gratis en toegankelijk.

Check de website

Crowdbuilding

Crowdbuilding is een initiatief van architectenbureau Space&Matter. Het is een online platform om collectieve wooninitiatieven in Nederland zichtbaar te maken, te ondersteunen bij het proces en de financiering. Met CrowdBuilding willen ze collectief bouwen en wonen voor iedereen in Nederland toegankelijk maken. Hoe meer mensen weten dat het anders kan, hoe meer mensen van de de voordelen kunnen genieten en hoe mooier, duurzamer en gezelliger we Nederland kunnen maken.

Crowndbuilding website

Woongroep.net

Woongroep.net is de centrale plek om woonruimte in woongemeenschappen (woongroepen, centraal wonen, woongroepen van ouderen, woon-werk-gemeenschappen, ecodorp intitiatieven) te zoeken of aan te bieden. 
Meer info op de website

Ook betrokken bij de organisatie van de jaarlijkse GemeenschappelijkWonenDag.
Op deze dag zet een groot aantal woongemeenschappen in Nederland de deuren open voor ieder die is geïnteresseerd.

Together: Ruimte voor collectief wonen

Collectief wonen is aan een opmars bezig in Nederland. Te midden van een ongekende wooncrisis gaan steeds meer mensen over tot collectieve zelforganisatie, zodat ze zelf kunnen voorzien in huisvesting die gemeenschapsgericht, duurzaam en betaalbaar is. Maar waarom komen deze initiatieven zo moeilijk van de grond? En wat kunnen we leren van andere Europese landen?

TOGETHER. Ruimte voor collectief wonen is een verzameling van essays, data en casestudies in Nederland en andere Europese landen, die voortbouwt op het kennisprogramma van Project Together! uit 2021. Het boek behandelt de volgende vragen: wat is de relevantie van collectief wonen, hoe kunnen we deze woonvormen realiseren, en wie kan met welke acties zorgen dat collectief wonen kan bijdragen aan duurzamere steden en regio’s? Het boek illustreert de dilemma’s en kansen voor een nieuw paradigma, over hoe we in de 21ste eeuw samen kunnen leven.

NAI010 uitgevers
ISBN 978-94-6208-808-5 | oktober 2023 | Darinka Czischke, Marije Peute & Sara Brysch | design: Maud van Rossum | in samenwerking met: TU Delft, Project Together!

RiP! A Remix Manifesto

Documentary about copyright, copyleft and creative commons. How free creative work inspires new creativity, and artists such as Girl Talk. This was the feature documentary during the Creative Commons Week on ThreeNL.

Het wonder van Mondragon

Tegenlicht aflevering over het Baskische stadje Mondragón, waar het overgrote deel van de bevolking werkt in coöperaties. Elke werknemer is er mede-eigenaar en men beslist samen welke keuzes het bedrijf moet maken. Met succes, ook in deze economisch harde tijden. Mondragon maakt hoogtechnologische producten en is als 7e grootste bedrijf van Spanje uitgegroeid tot een multinational met vestigingen over de hele wereld.

Tegenlicht onderzoekt dit coöperatieve model in tijden van crisis. “1 werknemer = 1 stem”, en zo beslisten de koelkastenfabrieksarbeiders vorig jaar democratisch om 8% van hun loon af te staan en zo de harde klappen samen op te vangen. Maar hoe diep is dit model verankerd in de samenleving? Zijn begrippen als solidariteit, medezeggenschap en zelfredzaamheid er gemeengoed? Tegenlicht volgt sleutelfiguren uit alle lagen van deze gemeenschap zoals de politieagent, de bankdirecteur, de burgemeester, de pastoor, de bandmedewerker die, ieder vanuit hun positie, het zout en zoet van het model laten zien.

Welkom in het alternatieve economische model van de 21ste eeuw: Mondragon co-op.

Kijk de video

Vereniging Aardehuis

Interessant CPO (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) project in Olst. 
In dit Overijselse ecologisch dorp zijn 24 zelfvoorzienende eartships (aardehuizen) gebouwd. 

De missie van Verening Aardehuis
Bouwen, werken, wonen en leven in harmonie met de natuur, in verbondenheid met elkaar en ter inspiratie van de wereld om ons heen. 

Lees artikel van MaatschapwWij
Bezoek website Aardehuis

Commons in Design

The scarcity of resources, climate change, and the digitalization of everyday life are fuelling the economy of swapping, sharing, and lending—all of which are in some way linked to a culture of commoning. In this context, we understand commons as community-based processes that use, collectively manage, and organize generally accessible resources—referring to both goods and knowledge. 
Commons in Design explores the meaning and impact of commons—especially knowledge-based peer commons—and acts of commoning in design. It discusses networked, participatory, and open procedures based on the commons and commoning, testing models that negotiate the use of commons within design processes. In doing so, it critically engages with questions regarding designers’ positionings, everyday practices, self-understandings, ways of working, and approaches to education.

Valiz
ISBN: 978-94-93246-31-7
Verschijningsdatum: 09-2023

Governing The Commons - The Evolution of Institutions for Collective Action

Book by Elinor Ostrom

The governance of natural resources used by many individuals in common is an issue of increasing concern to policy analysts. Both state control and privatization of resources have been advocated, but neither the state nor the market have been uniformly successful in solving common pool resource problems. After critiquing the foundations of policy analysis as applied to natural resources, Elinor Ostrom here provides a unique body of empirical data to explore conditions under which common pool resource problems have been satisfactorily or unsatisfactorily solved. Dr Ostrom uses institutional analysis to explore different ways - both successful and unsuccessful - of governing the commons. In contrast to the proposition of the 'tragedy of the commons' argument, common pool problems sometimes are solved by voluntary organizations rather than by a coercive state. Among the cases considered are communal tenure in meadows and forests, irrigation communities and other water rights, and fisheries.

Cooperation Jackson - Building a solidarity economy in Jackson, Mississippi, anchored by a network of cooperatives and worker-owned, democratically self-managed enterprises.

Cooperation Jackson is an emerging vehicle for sustainable community development, economic democracy, and community ownership.

Our long term vision is to develop a cooperative network based in Jackson, Mississippi that will consist of four interconnected and interdependent institutions: a federation of local worker cooperatives, a cooperative incubator, a cooperative education and training center (the Kuwasi Balagoon Center for Economic Democracy and Development), and a cooperative bank or financial institution.

Cooperation Jackson believes that we can replace the current socio-economic system of exploitation, exclusion and the destruction of the environment with a proven democratic alternative. An alternative built on equity, cooperation, worker democracy, and environmental sustainability to provide meaningful living wage jobs, reduce racial inequities, and build community wealth. It is our position and experience, that when marginalized and excluded workers and communities are organized in democratic organizations and social movements they become a force capable of making transformative social advances.

Check their website for more info

Less is more - Jason Hickl

Less is More is the wake-up call we need. By shining a light on ecological breakdown and the system that's causing it, Hickel shows how we can bring our economy back into balance with the living world and build a thriving society for all. This is our chance to change course, but we must act now.

Windmill Books
ISBN: 9781786091215
Date of publishing: 25-02-2021

Mietshäuser Syndikat

The Mietshäuser Syndikat (labbreviated to MHS) is a cooperative, non-commercial joint venture in Germany that helps communities acquire long-term affordable living space via a legal, collective property arrangement. As of September 2022, there are 177 Hausprojekte (intentional communities of a roughly housing cooperative form) within the MHS, with 17 further initiatives looking for suitable property.

The MHS was founded in 1992 in Freiburg im Breisgau by former squatters. As of September 2022, there are 177 MHS projects with over 3,800 residents and over 150,000 m2 of living space collectively: 17 accepted initiatives look for suitable property. The smallest object is a family house for 4 and the biggest is a former barracks of 4 buildings for 265. A regional coordination group for Tübingen was grounded in 2007, with further coordination groups for Bayern, Berlin Brandenburg, Bremen, Dresden, Hamburg, Gießen, Leipzig, Marburg and Nordrhein-Westfalen developing since then.

Wikipedia // Website​​​​​​​

David Bollier: Think Like a Commoner

David Bollier has been exploring the commons as an author, policy strategist, international activist and blogger since the late 1990s. He pursues this work as Director of the Reinventing the Commons Program at the Schumacher Center for a New Economics, and through international collaborations with commons scholars, activists, and policy experts. Bollier's blog Bollier.org and his monthly podcast Frontiers of Commoning, are popular sources of news and commentary about the commons, along with his eleven books on various aspects of the commons. These include The Commoner's Catalog for Changemaking (2021); Free, Fair and Alive: The Insurgent Power of the Commons (2019); Patterns of Commoning (2014); The Wealth of the Commons (2012); Green Governance (2015); Viral Spiral (2008); and Think Like a Commoner.

Think Like a Commoner - A Short Introduction to the Life of the Commons
In our age of predatory markets and make-believe democracy, our troubled political institutions have lost sight of real people and practical realities. But if you look to the edges, ordinary people are reinventing governance and provisioning on their own terms. The commons is arising as a serious, practical alternative to the corrupt Market/State.
The beauty of commons is that we can build them ourselves, right now. But the bigger challenge is, Can we learn to see the commons and, more importantly, to think like a commoner?

Website

“Das ist unser Haus!”

Movie about the German Mietshäuser Syndikat.
Abut self-organized living and a solidarity-based economy!
Spoken in German, Dutch and English subtittles available.
Mietshäuser Syndikat website

Groeten uit de koekenstad

Is there still room for experiment in the city?

Filmmaker Jan Beddegenoodts ontmoette in twee jaar meer dan 40 collectieven, kunstenaars en andere vrijbuiters uit de Antwerpse vrijplaatsen scene om te praten over ruimte voor creativiteit en experiment in de stad.

A film by Jan beddegenoodts // © 2022
cameltown.org

Into the Soil | The Wisdom of Regenerative Farming

In the documentary ”Into the Soil” we follow Brigid LeFevre, who runs a community supported agriculture operation (CSO) in Järna, Sweden. In her biodynamic vegetable garden she focuses on fermenting the harvest in order to enrich it with nutritious lactic acid bacteria.
Brigid grew up in an anthroposophically inspired Camphill community in Northern Ireland where volunteers lived and worked together with people with special needs. It was a self-sufficient community where the local store brought in bulk organic produce and each household would write down their purchases – without any actual exchange of money.

VPRO Tegenlicht - Welkom in het Symbioceen

Het is de hoogste tijd voor een transformatie naar het Symbioceen: een tijdperk waarin mens, natuur en technologie samen een nieuwe balans creëren. VPRO Tegenlicht gaat op zoek naar een nieuw bio-evenwicht met Glenn Albrecht, Jalila Essaïdi en Lucas De Man.

In het huidige tijdperk, het Antropoceen, staat de natuur in het teken van het menselijk leven. Bovendien is het leven van de mens van grote negatieve invloed op die natuur. Albrecht bepleit dat het tijd is dat we het huidige Antropoceen inruilen voor een tijdperk waarin mens en natuur als symbioten samenleven.

Kijk de aflevering hier

European Community Land Trust Network

We want Community Land Trusts to be recognised as a mainstream option for affordable, inclusive and sustainable land use and housing across Europe in order to demonstrate innovative approaches to delivering both social and environmental impact.

CLTs are non-profit, democratic, community-led organisations. They develop and manage homes that are affordable to low and middle income households, as well as other assets that contribute to thriving local communities. They act as long-term stewards of these assets, ensuring they remain permanently affordable.

Check the website

Compendium rechten voor natuur — case studies uit zes continenten

In onze tijd van ecologische crisis kan de wetgeving een nieuw en broodnodig perspectief bieden. Wereldwijd wordt een toenemend aantal natuurlijke entiteiten – bossen, rivieren, bergen, zelfs Moeder Aarde zelf – erkend als rechtspersonen. In deze juridische revolutie wordt de natuur niet langer gezien als een object dat geëxploiteerd kan worden, maar als een subject met intrinsieke waarde en, belangrijker nog, wettelijk afdwingbare rechten.

In het compendium rechten voor natuur schetsen Laura Burgers en Jessica den Outer van één of twee case-studies per continent de manier waarop de rechten van de natuur zijn erkend. Daarbij zoomen zij in op het wereldbeeld dat ten grondslag ligt aan de wetgeving en de implementatie en handhaving ervan.

Laura Burgers & Jessica den Outer in opdracht van de Ambassade van de Noordzee

Motre info

Pas op de vrijplaats

Met de film PAS OP DE VRIJPLAATS bevraagt ADEV het nieuwe vrijplaatsenbeleid van de gemeente Amsterdam, in samenwerking met filmmaker Floris Schäfer. Hoe ziet een vrijplaats met minder vrijheden en meer kosten eruit? Hoeveel regels gelden er en hoe worden die gehandhaafd? Waarom moet je in een vrijplaats kunnen werken én wonen? En vooral: wat nu?
Aan het woord komen verschillende vrijplaatsbewoners, ervaringsdeskundigen en een woordvoerder van de gemeente Amsterdam. De wethouders weigerden medewerking.

Wat we gemeen hebben - Thijs Lijsters

De economische crisis, de pandemie en de klimaatcatastrofe hebben een deuk geslagen in ons (neoliberale) zelfbeeld als autonome individuen. Overal klinkt de roep om meer ‘gemeenschapszin’. Maar wat verbindt ons eigenlijk? Die vraag wordt meestal beantwoord in termen van ‘normen en waarden’ of ‘nationale identiteit’, en tegenwoordig zelfs onomwonden in termen van etniciteit of ras.
Geïnspireerd door een breed scala aan kritische denkers, vindt Thijs Lijster een alternatief in de traditie van het denken over de zogenaamde commons, of meenten. De meenten zijn gedeelde bronnen waar iedereen gebruik van kan maken zonder dat ze iemands bezit zijn. Vroeger waren dat bossen of velden, maar ook (wetenschappelijke) kennis, de openbare ruimte in de stad of het internet kunnen als zo’n meent gezien worden.

De Bezige Bij
ISBN: 9789403121116
Verschijningsdatum: 27-10-2022

VPRO Tegenlicht - Ons gemeengoed

Sinds 2005 heeft het aantal burgercollectieven in Nederland, ook wel samengevat onder de term commons, een enorme vlucht genomen. In een burgercollectief nemen burgers zelf het initiatief tot gezamenlijk beheer in situaties waar de overheid of de markt het laat afweten. Ouderparticipatiecrèches, Wikipedia, broodfondsen of windenergie-coöperaties zijn daar goede voorbeelden van. Uitgangspunt is dat men niet uitgaat van het eigen belang. Op korte termijn moet er misschien zelfs iets worden ingeleverd. Maar uiteindelijk komt het collectieve belang alle participerende leden ten goede.

Kijk de aflevering hier

Stad in de Maak

Stichting Stad in de Maak is opgezet in 2013 in respons op twee stedelijke vraagstukken: Hoe kan aan ‘vastgelopen’ (en daarmee leegstaand) vastgoed een lokale maatschappelijke functie worden gegeven in plaats van langdurige leegstand? Hoe kunnen stadsbewoners op een meer directe manier betrokken worden bij de ontwikkeling van hun straat, wijk en stad?

Check de website

Uitgewoond - Cody Hochstenbach

Uitgewoond legt de structurele oorzaken van deze wooncrisis bloot. De torenhoge woningprijzen en huren zijn geen stom toeval. Decennialange neoliberale politiek is verantwoordelijk voor de huidige malaise; politici en beleidsmakers zijn geobsedeerd door woningbezit en betaalbaar huren staat laag op hun prioriteitenlijst.
Willen we het tij keren, dan moeten we breken met deze woonpolitiek. Hochstenbach laat ons - onderbouwd en vurig - zien waarom we het recht op een thuis keihard moeten verdedigen.

Das Mag 
ISBN: 9789493248090
Verschijningsdatum: 10 februari 2022

Wooncoöperatie Roggeveenstraat en de vele valkuilen

Artikel van Leo Oorschot over Wooncoöperatie Roggeveenstraat in Den Haag. Een interessant project omdat het de eerste wooncoöperatie is die is ontstaan door de verkoop van huizen van een corporatie aan een groep bewoners.

Lees het artikel hier

Tamera Eco village (Portugal)

Started in 1978 with a small group, we’re currently a community of around 200, working towards autonomous decentralized models for a post-capitalist world, with those who share our vision of Terra Nova.

Check Tamera website

CSA Netwerk

Community Supported Agriculture doe je samen. CSA boeren en CSA leden gaan een partnerschap aan, waarbij de consumentleden zich voor een langere tijd verbinden aan het afnemen van de producten van één of meerdere boeren of producenten. Verantwoordelijkheden, risico’s en opbrengsten van het boerenbedrijf worden gedeeld. In Nederland wordt deze vorm van landbouw ook wel gemeenschapslandbouw of pergolalandbouw genoemd. Als lid van zo’n CSA weet je precies waar je eten vandaan komt.

Check de website

A Farm for the Future

Wildlife film maker Rebecca Hosking investigates how to transform her family's farm in Devon into a low energy farm for the future, and discovers that nature holds the key. Alarmed by the answers, she explores ways of farming without using fossil fuel. With the help of pioneering farmers and growers, Rebecca learns that it is actually nature that holds the key to farming in a low-energy future.